De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILenT) speelt een cruciale rol in 35 sectoren door toezicht te houden op de naleving van wetten, verordeningen en verdragen. Binnen de koude- en klimaatsector legt de ILenT de nadruk op het volgende: afwijkingen in diploma- of certificaatvereisten voor het werken met F-gassen, illegale handel in koudemiddelen en lekverliezen bij stationaire koelinstallaties.
In oktober van het afgelopen jaar lanceerde de ILenT een campagne waarin strengere handhaving werd aangekondigd. Nu, een jaar later, werpen we een blik op hun aanpak en onderzoeken we de omvang van de overtredingen.
Een gesprek met een inspecteur van ILenT die al 3 jaar betrokken is bij BRL-inspecties, de bestrijding van illegale handel en strafrechtelijke onderzoeken.
ILenT: “Onze acties omvatten diverse benaderingen, waaronder het verwerken van meldingen via onze website, waar zowel burgers, bedrijven als lokale overheden meldingsformulieren kunnen indienen over personen of bedrijven die mogelijk zonder geldig certificaat met F-gassen werken. Deze meldingen kunnen anoniem via onze website worden ingediend. We sporen ook onregelmatigheden op via directe observaties, zoals bedrijfsvoertuigen op de weg en privé advertenties. Daarnaast gebruiken we geavanceerde internettools om verdachte advertenties op te sporen, met name op platforms zoals Marktplaats. Ongeveer 80% van de meldingen en opsporingen leidt tot inspectiebezoeken, waarbij weinig bedrijven zonder interventie blijven. Door de uitbreiding van het aantal toezichthouders dit jaar voeren we meer inspecties uit, wat resulteert in een toename van geconstateerde overtredingen.”
Veel ZZP’ers zonder BRL 100 Certificaat
STEK: “Welke overtredingen komen het meest voor?”
ILenT: “We merken dat veel zelfstandige ondernemers (ZZP’ers) niet beschikken over het BRL 100-certificaat, hoewel de meesten wel in het bezit zijn van het BRL 200-certificaat. We vermoeden dat dit komt door onwetendheid en financiële overwegingen.”
STEK: “Wat is uw boodschap aan installateurs?”
ILenT: “We raden alle bedrijven en ZZP’ers aan om te zorgen voor een BRL 100-certificering. Als een ZZP’er geen BRL 100-certificaat heeft, overweeg dan samenwerking met een BRL 100-gecertificeerd bedrijf door je in te laten huren (zo lang men zelf nog niet gecertificeerd is). We moeten dit kunnen verifiëren aan de hand van facturen, wat we serieus in overweging nemen.”
STEK: “Worden er boetes opgelegd?”
ILenT: “Ja, we leggen momenteel boetes op voor begane overtredingen, variërend van €1.500 tot €3.000. Dit zijn standaard bedragen. Naar gelang de omstandigheden kan hiervan worden afgeweken. Op basis van de ervaringen met de effectiviteit van deze bedragen wordt nog nagegaan of een verhoging wenselijk is. Naast strafrechtelijke boetes leggen we ook bestuurlijke dwangsommen op om de fouten te herstellen en ervoor te zorgen dat het BRL 100-certificaat wordt behaald.”
Inspecties: Aangekondigd en Onaangekondigd
STEK: “Kunt u iets vertellen over de inspectiemethoden?”
ILenT: “We voeren zowel aangekondigde als onaangekondigde inspecties uit. Bij ZZP’ers gebeurt dit vaak op afspraak, gebaseerd op informatie uit de Kamer van Koophandel. Het kan een schok zijn wanneer we onverwachts voor de deur staan.”
Handhaving op handel in illegale Koudemiddelen
STEK: “U controleert ook op illegale koudemiddelen. Recentelijk waren er berichten over grootschalige inbeslagnames in Griekenland en Hongarije. Hoe zit dat in Nederland?”
ILenT: “De douane houdt toezicht op dit gebied, maar we zien ook veel aanbod op platforms zoals Marktplaats. Vaak worden advertenties geplaatst met buitenlandse telefoonnummers, cilinders zonder statiegeld en een directe overstap naar WhatsApp-contact. We waarschuwen om voorzichtig te zijn en niet in zee te gaan met dergelijke aanbieders, omdat de risico’s hoog zijn, vooral omdat je vaak niet weet welk middel zich in de cilinders bevindt. Om zicht te krijgen op deze praktijken is het doen van een melding illegale handel koudemiddelen erg belangrijk. Helaas blijven niet-gecertificeerde installateurs bijdragen aan deze illegale handel.”
“Wij willen meer inzicht in illegale smokkelroutes. Resultaten worden via Europol en EU/OLAF doorgegeven aan instanties elders in Europa. Recent is dit gebeurt over concrete aanbieders in Nederland uit Polen, Turkije en Spanje.
Waar we trots op zijn is dat onlangs aan de ILT door de UNEP (United Nations Environment Program) een medaille is toegekend voor het in 2021 tegenhouden van de import van een partij van 1600 cilinders met illegale koelgassen.”
Controle op Lekverlies
STEK: “Tot slot controleert u ook op lekverlies bij stationaire koelinstallaties. Wat komt u tegen?”
ILenT: “We merken dat de kwaliteit van de logboeken vaak te wensen overlaat. We zien veel slordige rapportage over koudemiddelen. Bovendien worden vereiste reparaties vaak niet uitgevoerd, en er wordt niet voldaan aan de lekdetectie en controle hiervan.”
Wij realiseren ons dat het aanspreken van installateurs slechts een deel van de oplossing is. Wanneer de ILT abnormale lekverliezen tegenkomt dan worden ook de opdrachtgevers van installateurs aangesproken. Momenteel worden inspecties bij supermarktketens uitgevoerd. Op basis van de resultaten hiervan worden zo nodig concerndirecties aangesproken om hun verantwoordelijkheid te nemen.
Een Tip voor Installateur
STEK: “Veiligheid en kwaliteit in de sector moeten worden gewaarborgd. De inspecties van ILenT kunnen ervoor zorgen dat meer bedrijven zich genoodzaakt voelen om te certificeren. Het certificeringsproces hoeft geen grote hindernis te zijn. STEK staat klaar om bedrijven te ondersteunen. Via het Deelnemersplatform helpen we bedrijven met e-learnings (F-gassen monteur, F-gassen coördinator en warmtepomp bedrijfscertificering) en tal van kennisdocumenten en adviezen over online tooling die audits vereenvoudigen.Vraag gerust een vrijblijvend adviesgesprek aan via info@stek.nl.”
Wil je een melding maken over een niet gecertificeerd bedrijf of illegale handel?
Dan kun je hier het meldingsformulier downloaden.